Iedereen kent het wel: je wilt even snel iets bestellen of inloggen om een factuur te downloaden, maar je komt die bekende digitale muur tegen. Gebruikersnaam. Wachtwoord. Verificatiecode. Herken je het? Je denkt: “Waarom moet ik me alweer registreren?!” Het is 2025, en steeds meer mensen zijn het spuugzat.
Waar je ook komt, moet je een account aanmaken – zelfs voor een simpele nieuwsbrief of het volgen van een kleine bestelling. Dat is niet alleen irritant, maar ook riskant. Elk account die je aanmaakt is weer een extra kans voor hackers, datalekken of gewoon een wachtwoord dat je ooit kwijt bent.
De opkomst van ‘zero-login’ platforms
Er zijn al voorbeelden van websites en apps die het anders aanpakken. Geen wachtwoord, geen registratie, geen gedoe. Soms met een tijdelijk token. Soms via een unieke sessie gekoppeld aan je apparaat.
Bijvoorbeeld in de financiële sector zijn er al oplossingen waarbij je via een eenmalige QR-code (denk aan iDIN of BankID) toegang krijgt zonder aparte login. Dat is veilig en efficiënt. Je hoeft niks te onthouden.
Denk hierbij ook aan verwante sectoren, zoals de Nederlandse gokmarkt. Wachtwoorden bij casino’s zijn niet altijd veilig en ze stellen je open voor hacks. Steeds meer spelers kiezen dan ook voor gokken zonder registratie-rompslomp, waarmee je bijvoorbeeld een account krijgt op basis van je betaalmethode, of via je Google-account. Stukken veiliger, om nog niet te spreken over hoe eenvoudig en snel het is.
Ook binnen de publieke sector zie je verschuivingen. DigiD is nog steeds de standaard, maar er wordt volop geëxperimenteerd met alternatieve vormen van authenticatie, zoals gezichtsherkenning en identificatie via je smartphone, zonder dat je continu een account hoeft te beheren.
De wachtwoordmoeheid slaat toe
Nederlanders zijn digitaal vaardig, blijkt keer op keer uit onderzoeken van het CBS en het Rathenau Instituut. Maar ook al weten mensen hoe het moet, het betekent niet dat ze er zin in hebben.
Volgens cijfers van SIDN (de organisatie achter .nl-domeinen) gebruikt een meerderheid van de Nederlanders nog steeds hetzelfde wachtwoord voor meerdere sites. Niet uit onwetendheid, maar uit gemak. De ‘wachtwoordmoeheid’ is echt. Mensen zijn het zat om voor elk platform opnieuw iets te verzinnen dat aan alle eisen voldoet: een hoofdletter, een cijfer, een speciaal teken… én het dan ook nog onthouden.
Frictie is funest
Webshops en diensten die gebruikers dwingen tot het aanmaken van een account, lopen omzet mis. Uit cijfers van Thuiswinkel.org blijkt dat steeds meer mensen afhaken bij het zien van een verplichte registratie.
Waarom? Omdat je als gebruiker denkt: “Laat maar, dan bestel ik wel ergens anders.” Die drempel is voor veel mensen simpelweg te hoog. En laten we eerlijk zijn: een extra app, een login, een wachtwoord — het voelt als een klusje. En mensen hebben het al druk genoeg.
Tijd voor iets nieuws: inloggen zonder inloggen
Er wordt al een tijdje gezocht naar manieren om het hele accountsysteem te omzeilen. Denk aan inloggen met je gezicht (biometrie), tijdelijke toegangscodes per mail, of het gebruik van single sign-on via Google of Apple.
Maar zelfs die laatste optie roept vragen op. Wil je echt dat Google weer weet waar je bent geweest? Niet iedereen staat te springen om nog meer data af te staan aan techreuzen.
Wat je nu steeds vaker ziet, is het idee van “magic links” en “one-click” toegang. Je voert je mailadres in, krijgt een link, en je bent binnen. Geen wachtwoord nodig. Geen gebruikersnaam. Gewoon even klikken en klaar.
Privacy als drijvende kracht
De roep om minder logins komt niet alleen voort uit gemakzucht. Privacy speelt een grote rol. Sinds de invoering van de AVG zijn bedrijven verplicht om zuinig om te gaan met persoonsgegevens. En laten we eerlijk zijn: de meeste accounts verzamelen meer data dan nodig is.
Als gebruiker krijg je steeds meer inzicht in wat er over je verzameld wordt. En met dat bewustzijn komt ook weerstand. Waarom moet een webwinkel je geboortedatum weten? Of je telefoonnummer, als je gewoon iets wilt downloaden?
Het idee van “privacy by design” wint terrein. Dat betekent: een dienst moet werken zonder dat jij eerst je hele levensverhaal moet vertellen.
Wat willen gebruikers nou écht?
Vraag een doorsnee internetgebruiker wat die wil, en je krijgt waarschijnlijk iets in de trant van: “Snel, veilig en zonder gedoe.” Mensen willen dingen doen, niet bezig zijn met randzaken zoals inloggen.
Platforms die het eenvoudig houden, winnen het vertrouwen van gebruikers. Niet omdat ze hip zijn, maar omdat ze luisteren naar wat mensen willen. En dat is minder klikken, minder invullen, en meer direct toegang.
Weg met het wachtwoord?
De vraag is niet meer óf we afscheid gaan nemen van traditionele logins, maar wanneer. De trend is duidelijk: gebruikers willen minder frictie, meer gemak, en vooral meer controle over hun gegevens.
Wat dat betreft lijkt Nederland er klaar voor. Misschien niet vandaag of morgen, maar de roep om een digitale wereld zonder accounts wordt luider. En laten we eerlijk zijn: als je nooit meer je wachtwoord hoeft te resetten, ga je dat missen? Precies.